وقتی در رحم مادر باردار به جای جنین یک توده ی خوش خیم وجود داشته باشد به این حالت حاملگی پوچ یا مولار گفته می شود که در این حالت قلب جنین وجود ندارد و جفت به صورت غیر عادی رشد می کند و تمام توده کیستیک را فرا می گیرد و به جای رشد عادی و طبیعی جفت به صورت یک کیست به وجود می آید.
انواع مول یا حاملگی پوچ
در کل دو نوع مول مول داریم:
- مول ناقص
- مول کامل
در حاملگی پوچ کامل معمولاً خطر ابتلا به سرطان بسیار زیاد خواهد بود این در حالی ست که در حاملگی نوع مول ناقص شیوع سرطان به مراتب کمتر است بنابراین زمانی که در هفته 6 الی 8 بارداری با 3 مرتبه سونوگرافی جنین و قلب آن وجود نداشته باشد اقدان به درمان آن خواهیم کرد چرا که باعث سرطان خواهد شد.
علائم بارداری پوچ
- معمولاً حالت تهوع و استفراغ در خانم های باردار شدید است.
- خونریزی های قهوه ای و قرمز رنگ
- رحم به مراتب بسیار بزرگ خواهد شد.
- علائم پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری مانند فشار خون بالا و دفع پروتئین در ادرار یا همان پروتئینوری وجود دارد.
- درد قسمت تحتانی رحم
بارداری پوچ به چه علتی اتفاق می افتد؟
وقتی لقاح به صورت غیر طبیعی رخ می دهد این رویداد اتفاق می افتد. به صورتی که در مول کامل تمام کروموزوم ها برای پدر خواهد بود و کروموزوم مادری وجود ندارد.
در بارداری پوچ ناقص یک مجموعه کروموزوم مادری و به جای یک مجموعه کروموزوم پدری دو مجموعه وجود خواهد داشت و این سبب رشد غیر عادی جنین و رشد غیر طبیعی جفت خواهد شد.
حالا چه عواملی باعث افزایش خطر بارداری پوچ خواهد شد:
عوامل خطر حاملگی پوچ
- سن مادر در این موارد بسیار دخیل می باشد و بیشتر مادران بالای 36 سال کمتر از 18 سال در معرض خطر بالایی قرار دارند.
- سابقه حاملگی پوچ: یکی از مهم ترین و شایع ترین علت خطر سابقه ی بارداری پوچ می باشد طوری که بسیاری مادران بعد از یک بار حاملگی پوچ یا مول حاملگی بعدی خود را نیز به صورت حاملگی پوچ یا مول می گذرانند و این احتمال 50% می باشد.
موارد تشخیص حاملگی پوچ
در افراد مبتلا به حاملگی پوچ یا مول علاوه بر نشنیدن صدای قلب جنین و وجود نداشتن حاملگی با وجود آزمایش خون bhcg یا هورمون گنادوتروپین انسانی که در خون افراد باردار وجود دارد، به مراتب بسیار بسیار بالاتر و بیشتر خواهد بود.
راه های درمان حاملگی پوچ یا مول
- راه اول : تجویز داروهای شیمی درمانی(مانند متوتروکسات) برای از بین بردن این توده می باشد اما اگر این توده سرطانی باشد که این اتفاق نادر است با دارو های ضد سرطان چند گانه و چند دور درمان خواهد شد.
- راه دوم : راه دیگر در آوردن رحم یا همان عمل هیسترکتومی می باشد که با در آوردن رحم(مول و رحم) هر دو با هم خارج می شوند.
- راه سوم : اگر خانمی نیازمند رحم برای حاملگی باشد و فرزندی نداشته باشد می توان با عمل کورتاژ این توده خوش خیم یا مول را خارج کرد و بعد از آن با پایش مجدد هورمون bGCG و کمتر شدن آن شاهد از بین رفتن حاملگی پوچ باشیم.
روش جلوگیری در افراد مبتلا به حاملگی پوچ یا مول
روش جلوگیری به این صورت است که اگر خانمی به بارداری پوچ دچار شود بعد از درمان نباید 6 الی یکسال باردار شود و در بارداری بعدی باید احتیاط شود و زودتر سونوگرافی انجام شود.
منابع این مقاله
- ویلیامز بارداری و زایمان جلد 3، ویلیامز ، بهرام قاضی جهانی ، انتشارات گلبان
- بیماری های زنان ، برک و نواک ، انتشارات بشری
سرویس همپای مادر که توسط تیم نوکو راه اندازی شده به صورت آنلاین و شبانه روزی به خدمت رسانی به مادران باردار ، تازه زایمان کرده و دارای فرزند تا 2 سال می پردازد.
