دیابت یک بیماری شایع و متابولیک در سراسر جهان مخصوصاً ایران می باشد که انواع مختلفی دارد. در این مقاله قصد داریم درباره انواع دیابت به خصوص دیابت بارداری توضیحات کاملی ارائه کنیم.
انواع دیابت
- دیابت نوع اول
- دیابت نوع دوم
- دیابت حاملگی
دیابت نوع اول
این عارضه یک بیماری خود ایمنی می باشد که سلول های پانکراس تخریب می شوند و معمولاً ارثی می باشد و از سن 20 سالگی شروع می شود.
دیابت نوع دوم
شایع ترین نوع دیابت می باشد که ناشی از چاقی است. حدوداً 90% افرادی که دیابت دارند به این نوع دیابت دچار می شوند. در این نوع دیابت بدن نسبت به انسولین حساس نمی باشد و به انسولین بیشتری نیاز دارد.
دیابت بارداری چیست؟
دیابتی که در هنگام بارداری شروع می شود و قبل از بارداری وجود ندارد که به دلیل عدم تحمل گلوکز به وجود می آید.
بنابراین تشخیص آن در دوران بارداری بسیار مهم است و اگر در دوران بارداری دیابت بارداری کنترل نشود عوارضی برای مادران و جنین دارد از جمله عوارض دیابت بارداری می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم: عوارض دیابت حاملگی
- مرگ جنین
- آسیب های جنینی مثل نوزاد ماکروزوم که نسبت به سن حاملگی بسیار درشت هستند و زایمان واژینال یا طبیعی با انواع آسیب از جمله شکستگی و …همراه است.
- زایمان سزارین
حالا می خواهیم با عواملی که باعث ابتلا به دیابت حاملگی می شوند آشنا شویم.
عوامل مؤثر در ابتلا به دیابت حاملگی
- استعداد ژنتیکی
- کمبود تحرک بدنی
- تغذیه نا مناسب و چاقی
- ابتلا افراد درجه یک فایل از جمله مادر و پدر
- تولد نوزاد با وزن 4 کیلوگرم و بیشتر
بنابراین اگر هریک از 5 عامل بالا وجود داشته باشند تاثیر زیادی در به وجود آمدن دیابت بارداری دارند ولی ممکن است بسیاری از مادران نه چاق باشند و هیچ سابقه ی دیابت ارثی نداشته باشند ولی به این بیماری در دوران بارداری مبتلا شوند.
معیارهای تشخیص دیابت بارداری
می خواهیم بدانیم که چگونه در یک خانم باردار دیابت حاملگی تشخیص داده می شود.
اگر قند خون ناشتای یک خانم باردار در حد 95 mg/dl بیشتر باشد دچار دیابت حاملگی است. ولی روش قطعی تشخیص قند خون 3 ساعته می باشد که با خوردن ناشتای 100 gr گلوکز در آزمایشگاه و اندازه گیری قند خون در 3 ساعت بعد از خوردن گلوکز معین می شود.
هدف از درمان دیابت بارداری
باید قند خون خانم های باردار بین 90-60 باشد که عوارض دیابت حاملگی کاهش و تقریباً در حد صفر باشد.
بهترین راه این است که مادران باردار با استفاده از گلوکومتر قند خون خود را اندازه بگیرند، طوری که صبح ناشتا قند خون باید کمتر از 95 mg/dl باشد و قند خون یک ساعت بعد از غذا کمتر از120 mg/dl باشد و بنابراین با اندازه گیری قند خون در خانه می توانند کمک شایانی در کنترل قند خون خود داشته باشند.
راههای درمان دیابت حاملگی
- رعایت رژیم غذایی مناسب
- تزریق انسولین
رژیم غذایی در مادران مبتلا به دیابت
رژیم غذایی در مادران مبتلا به دیابت کاهش قند مصرفی و صنعتی می باشد طوری که یک خانم باردار باید به جای حبه قند و شکر از کشمش و خرما و قند های طبیعی استفاده کنند اما نه به صورت زیاد بلکه باید مصرف مواد دارای گلوکز در حد معمول و کمتر از افراد عادی باشند.
- مادران باردار نباید از ماکارانی و نان های سفید استفاده کنند بهتر است به جای مصرف نان سفید از نان های حاوی سبوس و قهوه ای استفاده کنند.
- در طول روز میوه های دارای قند کمتر در یک الی 2 وعده غذایی به صورت یک عدد مصرف کنند.
- مصرف سبزیجات از جمله کاهو و کلم، خیار، هویج و سبزی های دارای برگ سبز را زیاد مصرف کنند.
- مصرف پروتئین برای خانم های باردار بلامانع و حتی مفید است.
- باید مصرف نوشابه های گازدار و مواد حاوی گلوکز مانند شربت و شیرینی را کامل کنار بگذارند.
بسیاری از مادران باردار در دوران بارداری با رعایت رژیم غذایی مناسب می توانند قند خون خود را کنترل کنند ولی مواردی نیز وجود دارند که با رعایت رژیم غذایی همچنان قند خون بالایی دارند که پزشک با توجه به آزمایشات لازم کنار رژیم غذایی انسولین را برای مادران تجویز خواهد کرد که معمولاً به صورت 3 روز تزریقی می باشد.
کلام آخر
ممکن است مادران با توجه به رعایت رژیم غذایی مناسب و تجویز انسولین بعد از بارداری، همچنان به دیابت مبتلا شوند اما حدوداً 90 درصد مادران با زایمان به قند خون طبیعی و سابق خود باز می گردند ولی درکل احتمال ابتلای این مادران به دیابت نوع 2 نسبت به دیگران بیشتر است.
منابع
- کتاب بارداری و زایمان ویلیامز ، دکتر بهرام قاضی جهانی ، انتشارات گلبان
- برنامه مصوبه کشوری پیشگیری و کنترل دیابت نویسندگان، علی رضا دلاوری، دکتر علی رضا مهدوی همزاده، عباس نوروزی نژاد، دکتر شهین یاراحمدی
ویدیوهای مرتبط
سرویس همپای مادر که توسط تیم نوکو راه اندازی شده به صورت آنلاین و شبانه روزی به خدمت رسانی به مادران باردار ، تازه زایمان کرده و دارای فرزند تا 2 سال می پردازد.
