زلزله تهران
در بامداد جمعه 19 اردیبهشت 1399، زلزله ای به بزرگی ۵.۱ ریشتر تهران را لرزاند. این در حالی است که مرکز زلزله کنونی نزدیک شهر دماوند بوده و کانون زلزله در ۷ کیلومتری زمین قرار داشت.
جزئیات علمی زلزله
- بزرگی: ۵.۱
- محل وقوع: مرز استانهای مازندران و تهران – نزدیک دماوند
- تاریخ و زمان وقوع به وقت محلی: ۱۳۹۹/۰۲/۱۹ ۰۰:۴۸:۲۱
- طول جغرافیایی: ۵۲.۰۵
- عرض جغرافیایی: ۳۵.۷۸
- عمق زمین‌لرزه: ۷ کیلومتر
نزدیکترین شهرها:
- ۶ کیلومتری دماوند (تهران)
- ۱۳ کیلومتری رودهن (تهران)
- ۱۶ کیلومتری بومهن (تهران)
نزدیکترین مراکز استان:
- ۵۸ کیلومتری تهران
۹۶ کیلومتری کرج
دیشب هم زلزله اتفاق افتاده اما کسی از آن باخبر نیست.
- بزرگی : ۲.۹
- محل وقوع : دماوند، تهران
- تاریخ و زمان وقوع به وقت محلی : ۱۳۹۹/۰۲/۱۸ ۲۳:۳۰:۱۶.۴
- طول جغرافیایی : ۵۲.۰۴ E
- عرض جغرافیایی : ۳۵.۷۸ N
- عمق : ۱۰ کیلومتری
نزدیک شهر ها :
- ۸ کیلومتری دماوند، تهران
- ۱۳ کیلومتری رودهن، تهران
- ۱۶ کیلومتری بومهن، تهران
گسل های اطراف و داخل شهر تهران
تهران چهار گسل اصلی و با خطر زياد و تعدادی نيز گسل فرعی و يا گسلهای زير سطحی دارد. در اطراف و داخل شهر تهران گسلهای متعددی وجود دارد كه از جمله آنها می‌توان به این گسل ها اشاره کرد :
- گسل مشا
- شمال تهران
- نياوران
- تلوی پائين
- محموديه
- شيان و كوثر
- شمال ری
- جنوب ری
- كهريزك
- گرمسار
- پيشوا
- پارچين
- شاه‌آباد
- نارمك
- داوديه
- عباس‌آباد
- باغ فيض
- قصرفيروزه
ميزان فعاليت، طول و مكانيزم حركت گسل از ويژگی‌های مورد توجه در ارزيابی خطر زمين لرزه در هر گسل هستند. معمولاً هر چه طول گسل بيشتر باشد امكان ايجاد زمين لرزه بزرگتری در آن در نظر گرفته میشود.
گسلهای طولانی غالباً از چند قطعه تشكيل می‌شوند و در زمين لرزه‌های مختلف قطعات تشكيل دهنده گسل گاه به صورت مجزا و گاه به صورت گروهی گسيخته می‌شوند.
با توجه به روش‌های به كار رفته در تشخيص گسل‌ها و تعيين مشخصات آنها، معمولاً در مواردی نظير در نظر گرفتن طول كلی گسل‌ها، قطعه‌بندی و گاه حتی وجود گسل اختلاف نظرهای جدی و اساسی بين زمين شناسان به وجود می‌آيد.
ممكن است عارضه‌ای كه توسط بعضی زمين شناسان به عنوان گسل معرفی شده در مطالعات افراد ديگر گسل محسوب نشود.
گسل زیرسطحی چیست ؟
گاه بعضی از گسل‌ها به دلايل مختلف نظير نداشتن عوارض سطحی عمده يا در اثر فعاليت های عمراني پوشيده هستند كه به آنها گسل زيرسطحی گفته میشود.اين گسل‌ها معمولاً با روش‌های ژئوفيزيكی شناسايی می‌شوند.
گسل غیرفعال چیست ؟
معمولا هرچه گسل جوان‌تر باشد ميزان خطر ناشی از آن بيشتر می شود و در گسل‌هايی كه در مدت طولانی فعاليت نداشته اند خطر زلزله كمتر است و گسل غيرفعال ناميده میشود.
تفاوت کلمات «شدت» و «بزرگی» در زلزله در چيست؟
براي درك تفاوت بين بزرگی و شدت زمين‌لرزه بايد بدانيم كه هر زلزله دارای يك بزرگی خاص است كه براساس امواج ثبت شده در دستگاه‌های ثبت حركات زمین لرزه در ايستگاه‌های دور و نزديك به مركز آن تعيين میشود، اما همان زمين‌لرزه در نقاط مختلف شدت‌های لرزه‌ای مختلفی ايجاد می‌كند كه بر اساس نحوه درك تاثير تكان‌ها توسط افراد و يا ميزان خسارات وارده به تأسيسات و ساختمانها در محل مورد نظر تعيين میشود. معمولاً در فواصل نزديك به مركز يا گسل مسبب، زمين‌لرزه دارای بيشترين شدت است و به تدريج با افزايش فاصله از شدت زمين‌لرزه كاسته میشود.
در جريان زمين‌لرزه بم كه بزرگی آن ۶/۶ بود، شدت زمين‌لرزه در خود شهر بم ۸تا۹ مركالی (اصلاح شده) برآورد شد اما به فاصله حدود۱۵كيلومتر دورتر شدت زمين‌لرزه به ۶ كاهش يافت و در شهر كرمان در فاصله ۱۸۰ كيلومتر از كانون زمين لرزه شدت زمين لرزه بين ۴تا۵ بود.
مفاهيم كانون زلزله و عمق زلزله چیست؟
زمين لرزه از آزاد شدن ناگهانی انرژی جمع‌شده در سنگ‌های پوسته و در مواردی گوشته فوقانی زمين به وجود می‌آيد. اين آزاد شدن انرژی از نقطه‌ای در درون زمين به نام كانون زمين‌لرزه آغاز میشود كه فاصله آن تا سطح زمين، عمق زمين لرزه ناميده میشود. زمين‌لرزه‌های تا عمق ۷۰ كيلومتر كم عمق، عمق ۷۰تا۳۰۰كيلومتر عمق متوسط و از عمق ۳۰۰ كيلومتر به بالا عميق طبقه‌بندی می‌شوند. اكثريت زلزله ها عمق كمتر از ۱۰۰ كيلومتر دارند.
معمولاً هر چه عمق زلزله بيشتر باشد، بخش بيشتری از انرژی آن در داخل زمين کنترل می شود و در نتيجه خسارات حاصله از آن برروی سطح زمين كمتر خواهد بود
در خانه بمانیم یا از خانه بگریزیم؟
متاسفانه ما در ایران هیچ آموزشی در زمان بحران ها ندیده ایم . زیر ساخت های ساخت و ساز هم معمولا از استاندارد های لازم بهره مند نیست . در حالی که در ژاپن در زمان زلزله مردم برای حفظ جان خود به خانه های خود پناه می برند، خانه های غیر استاندارد ایرانی را باید در کسری از ثانیه ترک کرد.
در زلزله ، ساختمان با اسكلت بتونی بهتر است يا با اسكلت فلزی؟
بايد توجه داشت كه هر نوع ساختمانی كه با طراحی درست، نظارت مداوم و نيروهای اجرايی صلاحيت‌دار مطابق با آئين‌نامه‌های زلزله و ساختمانی رايج ساخته شود مقاومت خوبی در مقابل زلزله داشته و حتي در زلزله‌های شديد نيز عموماً جان ساكنين خود را حفظ می‌كند.
كسب اطمينان از صحت انجام مراحل مختلف كار، مستلزم كنترل و مراقبت از سوی نهاد‌های ذیربط و نيز مردم به عنوان مصرف‌كننده نهايی ساختمان است.
مشخصات يك ساختمان ايمن
وجود مدارك و مستندات كافي نظير:
- عوامل خوشنام، حرفه‌اي، معتبر،متخصص، با تجربه و قابل دسترس اعم از مهندسين طراح، ناظر، مجري و حتي پيمانكاران كارهاي اصلي نظير جوشكاري، بتن‌ريزي و …
- مطابقت اجرا با نقشه‌ها و عدم وجود تغييرات عمده در حين اجراي كار
- نقشه‌هاي طراحي
- گزارشات مكانيك خاك
- برگه‌هاي گزارشات مهندسين ناظر و مامورين شهرداري
- برگه‌هاي خريد و مشخصات مصالح عمده نظير فولاد، بتن از محل‌هاي معتبر
اين مدارك بايد كامل بوده و كيفيت آنها مناسب باشد، به تازگي بعضي مجريان براي نشان دادن كيفيت كار خود از مراحل مختلف اجراي عمليات ساختماني عكس و فيلم جهت ارايه به خريداران آینده تهيه مي‌كنند.
اگر ساختماني با مشخصات فوق ساخته شده باشد قابل اطمينان بوده و جان ساكنين خود را در زلزله‌هاي شديد نيز حفظ خواهد كرد. اما اگر يكي يا بيشتر از مشخصات فوق را نداشته باشد به تناسب اشكالات موجود قابليت اطمينان آن كم مي‌شود.
بايد توجه داشت كه هر چه ارتفاع ساختمان بيشتر مي‌شود نياز به حفظ كيفيت در مراحل مختلف آن جدي‌تر مي‌شود و به عبارت ديگر براي ساختمان‌هاي مرتفع‌تر بايد طراحان بهتر، گزارش مكانيك خاك كامل‌تر، مجريان دقيق‌تر، مدارك طراحي و اجرايي مستندتر و كامل‌تر، آزمايش‌هاي بيشتر، نظارت دائمي و كامل‌تر و كنترل بيشتر توسط ارگان‌هاي مسئول به كار گرفته شوند و تغييرات اجرايي حداقل باشد. به اين ترتيب قابليت اطمينان به اين گونه ساختمانها متناسب با اهميت آنها بيشتر مي‌شود. از سوي ديگر وجود اشكال در ساختمان‌هاي مرتفع‌تر نسبت به ساختمان‌هاي كم ارتفاع‌تر با خطر بسيار بيشتري همراه خواهد بود.
شاید تماشای این ویدیوها برای شما جالب باشد :
منبع :
