برای شناسایی سلامت جنین تست غربالگری انجام می شود که دو مرحله دارد. در مرحله ی اول سونوگرافی NT انجام می شود. در واقع در این سونوگرافی ضخامت بین پوست و بافت نرم مهره های گردن اندازه گیری می شود و مایع بین این دوناحیه اندازه گرفته می شود این مقدار نباید بالا ۲/۵ سانتی متر ضخامت داشته باشد در غیر اینصورت غیر طبیعی ست و نیاز به بررسی بیشتری دارد . بیماری های که با بالا بودن NT مطرح می شود تریزومی ۲۱ و ۱۸ و ۱۳ و بیماری قلبی می باشد.
همان طور که در گذشته در مقاله های غربالگری جنین و مراقبت های پره ناتال درباره تست غربالگری و سلامت جنین صحبت کردیم دانستیم که حتما مادران باید برای این که از سلامت فرزندشان آگاه باشند تست های غربالگری را انجام دهند و این تست غربالگری نباید مورد غفلت قرار گیرد. همپای مادر می تواند در راستای سلامت جنین و مادر تاثیر به سزایی داشته باشد و زمان و نحوه انجام تست غربالگری را به مادر به طور کامل توضیح دهد. غربالگری جنین دو مرحله دارد و لازم است تمام این مراحل انجام گیرد.
سونوگرافی NT در مرحله ی اول غربالگری انجام می گیرد. غربالگری اول حتما باید در هفته ی ۱۱ الی ۱۳ هفته و ۶ روز بارداری انجام شود در غیر این صورت ارزشی ندارد و بهتر است مادران برای غربالگری دوم اقدام نمایند. پس مادران نباید زمان انجام غربالگری اول را فراموش کنند. در مرحله اول غربالگری سونوی NT و NB تجویز می شود. مرحله اول غربالگری می تواند تمام اختلالات جنین مانند تریزومی یا سندروم ۱۳ و ۱۸ و ۲۱ یا سندروم داون و مشکلات کروموزومی و قلبی را نشان دهد به همین دلیل ارزش زیادی دارد.
سونوگرافی NT چیست ؟
NT مخفف NUCHAL TRANSLUCENCY می باشد. وقتی مایع یا آب بین پوست جنین و بافت مهره های گردن جمع می شود بر همین اساس سونوی NT تجویز می شود. در واقع با انجام سونوNT حداکثر ضخامت چین پشت گردن جنین و فاصله ی بین پوست و بافت نرم مهره های گردن اندازه گرفته می شود. همان طور که گفتیم در سونوی NT مقدار آب یا مایعی که بین پوست و بافت نرم مهره های گردن وجود دارد اندازه گرفته و یک عددی تعیین می شود که با توجه به عدد NT پزشک یا ماما سلامت جنین را مشخص می کنند پس این عدد بسیار حائز اهمیت می باشد به همین دلیل به مادران توصیه می شود حتما برای شناسایی بیماری های کروموزومی و قلبی این سونوگرافی را انجام دهند.
سوال بسیاری از مادران این است که حالا سونوگرافی NT را در کدام هفته از بارداری انجام دهند؟ همان طور که گفتیم غربالگری اول در هفته ۱۱ تا ۱۳ هفته و ۶ روز انجام می شود به همین دلیل بهتر است برای انجام سونوگرافی NT در هفته ۱۲ بارداری اقدام کرد. مقدار ضخامت چین پوستی پشت گردن جنین با بالاتر رفتن سن بارداری بالای ۱۳ هفته و ۶ روز زیاد می شود به همین دلیل پزشکان توصیه می کنند که سونوگرافی NT را در قبل از این هفته انجام دهند. همچنین سونوگرافی NT نباید قبل از هفته ۱۱ بارداری انجام شود چون جنین کوچک تر از این زمان می باشد در واقع نمیشود این ضخامت را اندازه گرفت.
تفسیر عددNT نرمال و غیرطبیعی در nt.scan
عدد سونوگرافی NT باید زیر 5/2 باشد در غیر این صورت به سندروم های مختلفی مانند ۲۱ و ۱۸ و ۱۳ شک باید کرد و همچنین در صورت بالا بودن عددNT به بیماری قلبی نیز مشکوک می شویم. پس اگر عدد NT زیر ۵/۲ باشد سونوگرافی NT غربالگری مرحله اول نرمال و طبیعی محسوب می شود.
همیشه بالا بودن عددNt نشان دهنده اختلالات و ناهنجاری های جنینی محسوب نمی شود پس اگر مادرانی با NT بالا به پزشک و ماما مراجعه کردند نباید نگران باشند گاهی اوقات به دلیل اشتباه این عدد به صورت خطا نشان داده می شود در صورت بالا بود عدد NT حتما باید بررسی های بیشتری صورت گیرد.
حالا اگر عدد سونوگرافی NT بالا بود چه بررسی هایی باید انجام داد؟
به دلیل این که سونوگرافی NT مطرح کننده سندروم یا تریزومی های ۲۱ و ۱۸ و ۱۳ و همچنین بیماری های قلبی و ناهنجاری های جنینی می باشد در صورت بالا بود باید با بررسی پارامتر های دیگر غربالگری مانند بتاHCG و پروتئین PAPP_A تصمیم گیری کرد. حتی گاهی با صحیح بودن این اعداد توصیه پزشکان انجام غربالگری دوم می باشد.
بعضی اوقات به دلیل برخی عوامل احتمال خطا در Nt.Scan زیاد می شود این عوامل عبارتند از:
- با انباشته شدن چربی دور شکم مادر و چاقی و اضافه وزن زیاد مادر احتمال خطا افزایش می یابد.
- قرارگیری نامناسب جنین و یا تحرک بیش از حد آن
- همکاری نامناسب مادر و ناتوانی در قرار گیری پوزیشن مناسب
این عوامل می تواند در خطای عدد NT موثر باشد
برای انجام سونوگرافیNT نیازی نیست ناشتا باشد بلکه قبل از انجام غربالگری بهتر است یک وعده غذایی سالم و مفید مصرف کنید تا انرژی خوبی داشته باشید ولی حتما باید مثانه مادر تخلیه شده باشد.
سونوگرافی NB چیست؟
NB مخفف NASAL BONE می باشد که در این سونوگرافی تیغه بینی و اندازه ان تعیین می شود. در اختلالات کروموزومی مانند سندروم ۲۱ یا سندروم داون تیغه بینی پهن می باشد و پل بینی وجود ندارد به همین دلیل در غربالگری اول سونوگرافی NT وNB انجام می شود. در سونوگرافی NB تصویر بینی باید دارای سه خط باشد که اولی یا خط بالایی پوست می باشد خط دوم استخوان بینی و خط سوم نوک بینی می باشد.
اگر درهفته ۱۱ تا ۱۳ بارداری تیغه بینی مشاهده نشد در غربالگری دوم که در هفته ۱۶ بارداری انجام می شود مجددا مورد بررسی قرار میگیرد.
حالا وقتی عددNT در سونوگرافی بالا بود باید چه کاری انجام دهیم ؟
در صورت بالا بودن عدد ان تی نباید نگران شد ولی اکثر پزشکان توصیه می کنند درصورت بالا بودن عدد NT حتما غربالگری دوم را مادران انجام دهند و درصورتی که غربالگری دوم نیز مشکل داشت بهتر است آمنیوسنتز جهت بررسی جنین انجام شود. غربالگری دوم از هفته ۱۵ تا ۲۰ انجام می شود ولی بهترین زمان برای انجام غربالگری دوم هفته ۱۶ می باشد.
مادران باید بدانند انجام غربالگری ها برای شناسایی بیماری ها و سلامت جنین بسیار حائز اهمیت است و حتما انجام آن نباید مورد غفلت قرار بگیرد زیرا می تواند عواقب بدی داشته باشد اگر جنینی دچار مشکلات زیادی باشد و قادر به زندگی کردن نباشد در هفته ی زیر ۱۹ دستور سقط آن صادر می شود. همپای مادر می تواند مادران را از زمان و نحوه انجام غربالگری مطلع سازد و جواب آن را به درستی تفسیر کند و در صدد رفع مشکل برای مادر و جنین باشد .
سرویس همپای مادر که توسط تیم نوکو راه اندازی شده به صورت آنلاین و شبانه روزی به خدمت رسانی به مادران باردار ، تازه زایمان کرده و دارای فرزند تا ۲ سال می پردازد.