چند وقت پیش, بعد از تجربه میل شدید به رایحه خوشبو کننده هوا, عبارت” تمایل به بوها ” را در گوگل جستجو کردم. قبلا واکنش های مثبت و منفی شدیدی نسبت به بوها نشان میدادم, اما اخیرا به بعضی از بوها تمایل بسیار زیادی پیدا کرده ام: خوشبو کننده های هوا ( 5 خوشبو کننده هوا داخل ماشینم دارم) , لاک ناخن , ورقِ خشک کن, و چند مورد دیگر. هر روز شمع عطری و عود روشن میکنم و همیشه موقع بنزین زدن, بدون اینکه بقیه بفهمند , چند نفس عمیق میکشم یا دود خارج شده از اگزوز ماشین را بو میکشم.
قبلا در مورد این تمایل چیزی نشنیده بودم, به همین دلیل در گوگل جستجو کردم و فقط چند نتیجه به نمایش در آمد, بنابراین کنجکاوی ام تحریک شد. بیشترین نتایج , از وبلاگ هایی بودند که زنان باردار از تجربه تمایل به بوها به دلیل پیکا (هرزه خواری) مطالبی را توضیح داده بودند. پیکا به معنی تمایل به خوردن چیزهایی است که فاقد ارزش غذایی هستند, مثل خاک, یخ یا گچ. میل به خوردن یخ در بین افراد مبتلا به کم خونی شایع است. من هم به کم خونی دچارم. پس, بعد از خواندن این مطلب تصمیم گرفتم کمی بیشتر تحقیق کنم.
در سال 2016, بریار هانسن و همکاران, مقاله ای با نام ” Desiderosmia”(تمایل به بوها) منتشر کردند: علائم این موضوع با کمبود آهن مرتبط است. آنها به بررسی عمیق موضوعی که من جستجو کرده بودم پرداخته بودند و به نتایج مشابهی رسیدند. تنها گزارش تمایل به بوها از سوی زنان باردار و افراد مبتلا به کم خونی بود. آنها بیمارانی را دیده بودند که هیچ یک از آنها با وجود داشتن این تمایل, باردار نبودند و همگی به کم خونی دچار بودند. این افراد به بوهایی مثل پاک کننده ها, بنزین, لاستیک ماشین, و ” بوی دلپذیر زیر زمین” تمایل داشتند.
طبق نظر بیمارانی که این علامت را گزارش داده اند , این افراد به خوردن چیزی که از بوی آن لذت میبرند تمایلی نداشته اند. بنابراین, این پدیده به طور کل از پیکا متفاوت است (هانسن و همکاران). انتشار این مقاله, الهام بخش مطالعات بیشتر در این زمینه شده است. محققان, این پدیده را با نام ” desiderosmia” شناخته اند: “desiderare” , کلمه لاتین به معنی ” تمایل” است , و “osme” , یک کلمه یونانی به معنی ” بو” میباشد.
کریستوفر پاتر, متخصص مغز و اعصاب در دانشگاه جانز هاپکینز , به یافتن جرئیات بیشتر در مورد پردازش بوها در مغز علاقه دارد. با وجود اینکه روش انتقال بوها از بینی به مجموعه ای از سیگنال های الکتریکی در مغز مشخص است, اما طبق گفته پاتر : ” ما نمیدانیم چطور این سیگنال ها به ترس یا انزجار تبدیل میشوند. ما نمیدانیم این اطلاعات چگونه تفسیر میشوند.”
پاتر, در ژانویه سال 2011 ,تحقیقاتی بیشتری روی مغز پشه میوه انجام داد. علی رغم اختلاف قابل توجه در اندازه, مغز انسان و مغز پشه میوه زیاد متفاوت نیستند. اگر پاتر بتواند نحوه پردازش اطلاعات بویایی (مثلا یک عطر ) در نورون های مغز پشه میوه را کشف کند, میتواند همین موضوع را در مورد مغز انسان هم متوجه شود.
راز و رمز تمایل به بوها , برای من یک نشانه است تا بهتر مسئله کم خونی ام را کنترل کنم. اینکه مغز ما چگونه یا چرا به بوها تمایل پیدا میکند مشخص نیست, اما هیچ دلیل و مدرکی نشان نمیدهد که باید در مورد این مسئله نگران بود. پیکا, در صورتی که فرد به خوردن چیزهای مضر تمایل داشته باشد یک مسئله خطرناک است. با این حال, فرد مبتلا به desiderosmia , به خوردن چیزهای که به بوی آنها علاقه دارد , بی میل است. با اینکه تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است, تنها کاری که در حال حاضر میتوانیم انجام دهیم این است که این نوع تمایل را کنترل کنیم.